In 4 stappen grip op je Inner Critic

/Karolien Lammens/lifestyle en vrijheid en authenticiteit

Leeraren, teachers, gurus… we denken vaak dat ze alleen in India te vinden zijn in een ver afgelegen grot. Maar niks is minder waar! Teachings zitten in de meest alledaagse dingen, mits we onze ogen ervoor openen.

Ik heb me blijkbaar voor de “cursus ruimte innemen” aangemeld en mijn leraar is mijn huis! Het is namelijk weer helemaal van mij en dat betekent dat ik – na een jaar samenwonen op maar 50m2 met vriendin en haar zoon van 13 – alle ruimte weer voor mezelf heb. Het was vanaf begin de afspraak dat het samenwonen bij mij een overbrugging was tot dat mijn vriendin nieuwe woonruimte had gevonden. Inmiddels ben ik weer op mezelf en voelt het fijn om mijn plekje weer voor mij alleen te hebben. 

Het is en blijft opvallend dat de lege plankjes in mijn kasten en de slaapkamer nog steeds untouched zijn. Het is toch een stuk minder vanzelfsprekend om weer gewoon de volledige ruimte in te nemen.

En dat vind ik boeiend! Het zet me aan het denken over de thema’s ruimte innemen en helemaal zijn wie je bent in je grootsheid, gekkigheid, over-the-top-heid, ellendigheid, drama-queen-heid en schoonheid. En "gewoon" doen wat bij je past en authentieke keuzes maken.

Ik neem dus de tijd om weer uit te rollen. En deze situatie triggert vanalles in me en geeft me een geweldige gelegenheid om de coaching tools die ik ook met mijn klanten gebruik toe te passen op mezelf. Want als ik niet getraind was om te herkennen wanneer ik te maken heb met niet-helpende gedachten, dan zou ik zomaar alles kunnen geloven wat ik zo van binnen hoor.


KEN JE DAT?

Die stem die je heel subtiel probeert wijs te maken dat je teveel van je zelf hebt opgegeven om een ander te helpen? Klinkt heel realistisch, maar is dat ook écht zo? Dat kan per situatie uiteraard verschillend zijn. Ik hoor deze stem in ieder geval wel, want ik heb dus moeite om mijn huisje meteen weer helemaal in gebruik te nemen en de kasten te vullen met mijn spullen en te gaan slapen in de slaapkamer (het voormalige domein van Renske en Hannes). En daar vindt mijn mind dus wat van.

De stem die zich over deze hele toestand druk maakt ken ik maar al te goed. Het is de stem die we ook wel interne criticus noemen. Haar bedoelingen zijn vaak goed, maar het komt er zo rottig uit. Dan moet ik weer horen dat ik het niet goed doe, dat ik niet goed genoeg ben, dat ik dingen aan het uitstellen ben en we weten toch allemaal wat er komt van uitstel?!?! De verontrusting in de stem is tastbaar en kan heel benauwend voelen.  

Wat als dit maar één van de stemmen is die wij in ons dragen? En dat er dus heel eenvoudige en efficiënte tools zijn om met deze stem om te gaan?

Niet om de interne criticus het zwijgen op te leggen (ook die stem heeft een nut), maar om te leren deze stem te herkennen en dan een bewuste keuze te maken hoe je ermee om wilt gaan en waar je wél naar wilt luisteren.


We gaan even terug naar het voorbeeld in mijn eigen leven wat gaat over “mijn ruimte weer volledig innemen na de verhuizing.”

Wat ik onder andere allemaal te horen kreeg van mijn ineer critic was:

"Je hebt teveel ruimte gemaakt en te veel van je zelf opgegeven."
"Je had al lang je kasten en slaapkamer weer in gebruik moeten nemen. Waar wacht je op? Wat ben je toch een trage troela."
"Ja, ik ga echt te langzaam en ben niet goed bezig, dat moet anders."

En dan allerlei angstige vragen waardoor ik nog meer aan mezelf ga twijfelen:

"Heb ik teveel van mezelf opgeofferd?" 
"Heb ik er wel goed aan gedaan om dit te doen?"
"Zal ik ooit m’n balans weer vinden?"
"Houdt de relatie wel stand?"
"Zal er genoeg tijd zijn om elkaar vaak te zien?"
Enz.

Het lijken allemaal gerechtvaardigde vragen vanuit bezorgdheid over de situatie. Het lijkt voor een groot deel heel realistisch en kloppend om je op zo’n manier over de kwestie te buigen. En toch heb ik te maken met m’n interne criticus – ook wel “hoofd afdeling veiligheid” genaamd, die zich altijd druk maakt wanneer er verandering op de loer ligt.


STAP 1:  HERKENNEN

Het eerste dat we doen bij het dealen met je interne criticus is om de stem als zodanig te herkennen. De stem doet zich vaak voor als de stem van realistisch denken en daarom tuinen we er ook zo gemakkelijk in en nemen dat wat de stem zegt voor waar aan. Maar dat is niet zo. De stem van de interne criticus klinkt heel anders dan de stem van realistisch denken.   Je herkent een verhaal van je interne criticus aan de volgende kenmerken:

  • Gemeen, bot en ongenuanceerd
  • Stellige overtuigingen waar weinig écht bewijs voor is
  • Zwart/wit denkend
  • Stelt ja/nee vragen
  • Herhaalt continue hetzelfde; staat op endless repeat
  • Focus op problemen en gebieden van tekortkoming (de stem van “niet (goed) genoeg”)
  • Spreekt op een verontrustende, angstige toon

 Als je kijkt naar het verhaal van mijn interne criticus hierboven, dan kan je bijna alle kenmerken wel afvinken.


STAP 2:  DE "IK" VERVANGEN VOOR "MIJN INNER CRITIC"

Wanneer je vermoedt dat je te maken hebt met een verhaal van je interne criticus helpt het om de “ik” te verwijderen van dat wat er gezegd wordt en te vervangen door “mijn interne criticus”. Dus in plaats van blind te varen op “Ik ben er nog niet klaar voor” zeg je “Mijn interne criticus denkt dat ik er nog niet klaar voor ben.” Dat geeft al heel veel meer ruimte en spoort aan om nieuwsgierig naar de situatie te blijven kijken. In mijn geval: “Mijn interne criticus maakt zich zorgen dat ik te veel van mezelf heb opgegeven.”


STAP 3:  INNER CRITIC VAN HET TONEEL VERWIJDEREN

De stem van de interne criticus heeft over het algemeen ongeremd de ruimte gekregen en is bovendien heel gehaaid om onze gedachten te beïnvloeden en te kapen wanneer we over thema’s praten waarin we overwegen dingen eens anders te gaan doen dan altijd en daarmee buiten onze comfort zone gaan. Daarom is het van belang om de stem figuurlijk van het toneel te verwijderen. Dat kan door je voor te stellen dat je de volume knop van de interne criticus helemaal omlaag draait. Of dat je de interne criticus naar een plek stuurt waar hij/zij graag is, een vakantie bijvoorbeeld. En dan keer je weer terug naar je inventaris, maar dan nu als jezelf, niet als je interne criticus.


STAP 4:  KRACHTIGE VRAAG STELLEN

Vervolgens stel je jezelf een krachtige vraag vanuit je realistische denkvermogen. Realistisch denken kenmerkt zich door:

  • Het stellen van nieuwsgierige vragen en het tonen van interesse in bewijsmateriaal
  • Kan de nuances zien
  • Stelt open vragen
  • Zet in beweging, motiveert
  • Zoekt oprecht naar oplossingen
  • Spreekt op een rustigere, meer liefdevolle toon

De vraag die ik mezelf stelde was: “Okej Karolien, nu ben alleen jij hier, hoe wil jij de komende tijd omgaan met de weer beschikbare ruimte? Hoe kom je tegemoet aan je verlangen weer een prettige basis te creëren?”

De antwoorden die toen volgden zijn de leidraad van hoe ik nu mijn dagelijkse leven vorm geef en ik ervaar rust en voldoening omdat ik geen oneindig getetter meer hoef te aanhoren van een inner critic die vindt dat het anders moet.

De allereerste keer toen ik leerde dat deze stem niet de kern van mijn zijn is, was echt een eye-opener, een aha-moment. Natuurlijk wist ik al lang dat ik niet mijn gedachten en gevoelens ben, dat heb ik geleerd van yoga, maar de praktische toepasbaarheid ervan in mijn dagelijkse leven met de inner critic tool,waren een bevrijding.

Het werken met deze tool laat keer op keer zien, dat mensen dichter bij hun ware zelf kunnen komen en keuzes kunnen maken die veel beter bij hun essentie passen. Daardoor gaan ze weer stralen en staan ze blijer in het leven. En dát vind ik belangrijk, dat er meer mensen zijn die gewoon blij en tevreden kunnen zijn met zichzelf en hun leven, die durven passende keuzes te maken om daar naartoe te groeien.


Wil je meer weten over coaching en wat het voor je kan doen?

Maak dan een afspraak voor een gratis kennismaking en speed-coaching sessie of ga naar mijn website voor meer informatie.